Verduurzamen veiligheidsregio’s
De samenleving is steeds meer gericht op duurzaamheid. De belangrijkste redenen hiervan liggen in de toenemende schaarste van fossiele energiebronnen, de toenemende milieubelasting en de gevolgen daarvan voor het klimaat. De veiligheidsregio’s en dus ook de brandweer kunnen niet achterblijven om de genoemde oorzaken positief te beïnvloeden en de sector veiligheidsregio’s te verduurzamen.
Duurzaamheidsagenda
Om de veiligheidsregio’s te verduurzamen is de Landelijke duurzaamheidsagenda veiligheidsregio’s opgesteld. Het is een strategische ambitie op duurzaamheid, die afgeleid is van de landelijke duurzaamheidsdoelen van de Rijksoverheid. Met deze duurzaamheidsagenda wordt een belangrijke basis gelegd voor een efficiënte en effectieve samenwerking tussen veiligheidsregio’s op het gebied van duurzaamheid.
Doel
De inzet van de duurzaamheidsagenda is, onder andere, om in 2030 55% minder CO2 uit te stoten (t.o.v. zelf bepaald ijkjaar). Er zijn verschillende ambities gesteld; voor 2050, maar ook voor de korte termijn. Het geeft aan wát alle veiligheidsregio’s gaan doen de komende jaren. Hóe ze dat gaan doen, dat is aan de veiligheidsregio’s zelf.
Kerngroep
Het bevorderen van kennisdeling en samenwerking op het gebied van duurzaamheid, is waar de Kerngroep Duurzaamheid voor staat en een aanjagende rol in heeft. De kerngroep informeert de veiligheidsregio’s over nieuwe duurzame ontwikkelingen en helpt bij vertaling daarvan naar de eigen organisatie.
Ook doet de Kerngroep regelmatig oproepen voor samenwerking in werkgroepen. Het doel van werkgroepen is om gezamenlijk kennis te ontwikkelen en te delen met alle veiligheidsregio’s. In elke werkgroep zitten altijd één of twee kartrekkers die de voortgang bewaken en de stand van zaken terugkoppelen aan de Kerngroep Duurzaamheid, zodat samenhang tussen de werkgroepen en met de landelijke duurzaamheidsagenda geborgd blijft.
Bij landelijke projecten neemt de Kerngroep Duurzaamheid het initiatief om samen te werken of een onderwerp op te pakken dat van belang is voor alle veiligheidsregio’s. Hierbij is kennisdeling altijd het doel. Kennis waarmee veiligheidsregio’s zelf of in werkgroepen mee aan de slag kunnen.
Ondersteunende middelen
Stappenplan
Na het opstellen van de duurzaamheidsagenda heeft de Kerngroep Duurzaamheid een stappenplan gemaakt, dat uitlegt hoe elke veiligheidsregio de landelijke duurzaamheidsambities kan vertalen naar een eigen actieplan.
Subsidiescreening
In de subsidiescreening is meer informatie te vinden over subsidies waar de veiligheidsregio’s mogelijk voor in aanmerking kunnen komen. Zo krijg je een zo compleet mogelijk beeld van de verschillende mogelijkheden die bij verschillende plannen passen.
Impactscan
De impactscan heeft als doel om de impact van wet- en regelgeving inzichtelijk te maken en kansen en bedreigingen te inventariseren op het gebied van klimaat en circulariteit. Met de impactscan, voorzien van juridische onderbouwing, kunnen veiligheidsregio’s zelf toetsen waar ze wel en niet aan voldoen.
Meer weten?
Dit is een afbeelding van Kerngroep Duurzaamheid
Leden kerngroep
- Leonie Valentin (NIPV)
- Bart Segers (VRZW)
- Bram Tromp (VRAA)
- Mark Bos (VRG)
- Jeannette Kruijthof (VRR)
Werkgroepen duurzaamheid
Om specifieke onderwerpen binnen de duurzaamheidsagenda extra aandacht te geven, zijn er werkgroepen opgericht. Deze werkgroepen ontwikkelen, delen en stellen kennis ter beschikking aan alle veiligheidsregio’s. Elke werkgroep heeft een kartrekker en pakt een specifiek thema op. Wil je meer weten, of in contact komen met één van deze werkgroepen? Mail dan naar: inkoopsamenwerking@nipv.nl.
-
Werkgroep Duurzaam inkopen
Met elkaar kopen de veiligheidsregio’s jaarlijks voor een bedrag van €550 miljoen in. Dat is gemiddeld €22 miljoen per veiligheidsregio. Met dat bedrag kunnen we impact maken bij leveranciers, door duurzaamheidseisen te stellen aan hun producten/dienstverlening (CO2-voetprint, circulariteit, ketenverantwoordelijkheid etc.).
Deze werkgroep bespreekt vragen als:
- Duurzaam inkopen wat is dat/hoe doe je dat?
- Welke tools/modellen zijn bruikbaar bij duurzaam inkopen (bijv. MVI-criteriatool)?
- Delen van best practices.
- Hoe zorgen we ervoor dat tijdens het inkoopproces duurzaamheid voldoende geborgd is?
- Welke productgroepen zijn laagdrempelig om duurzaam in te kopen en is er animo om gezamenlijk een duurzaam inkooptraject te starten?
- Kunnen/willen we het format van het inkoopbeleid koppelen aan de SDG’s?
- Zijn er al veiligheidsregio’s die duurzaamheid opgenomen hebben in hun algemene inkoopvoorwaarden
-
Werkgroep Duurzaam wagenpark – emissieloos
Veel veiligheidsregio’s kiezen voor elektrische en/of hybride dienst- en piketvoertuigen. Daarbij spelen vragen als:
- Zijn elektrische voertuigen geschikt om in te zetten als piketvoertuigen? Welke aandachtpunten zijn daarbij van belang? Hoe gaan we bij elektrische voertuigen om met actieradius en speciale typen?
- Hoe geef je laadbeleid vorm (op het werk, (semi) openbaar en/of thuis laden)?
- Kiezen we voor slimladen (peak balancing, prio voor bepaalde voertuigen)?
- Is er voldoende capaciteit bij de netbeheerder? Kunnen we prio krijgen?
- Gaan we voor bi-directioneel (ont)laden om pieken in ons gebruik te dempen?
-
Werkgroep Duurzame mobiliteit
Met duurzame mobiliteit bedoelen we een toekomstbestendige manier van vervoer, waarbij onze verplaatsingen geen invloed hebben op het milieu en steeds minder CO2-uitstoot veroorzaken. Vervoer en verplaatsingen veroorzaken 23% van de totale CO2-uitstoot in Nederland. Vragen die de werkgroep uitwerkt zijn:
- Hoe kunnen we de CO2-uitstoot van woon-werk- en dienstreizen beperken?
- (Hoe) kunnen we collega’s stimuleren gebruik te maken van duurzame vervoersmiddelen (fiets, OV, elektrische auto’s)?
- Kunnen we voorstellen onderscheid te maken in de vergoeding van reisbewegingen per type vervoer (t.b.v. arbeidsvoorwaardenoverleg)?
- Welke ervaringen zijn er met leasefietsen voor medewerkers?
- Hoe zijn de vervoerspools samengesteld en hoe worden ze gebruikt? (auto’s, scooters, e-fietsen)?
-
Werkgroep Verduurzamen facilitaire dienstverlening
De werkgroep verduurzamen facilitaire dienstverlening buigt zich over de vraag hoe we facilitaire diensten nog meer kunnen verduurzamen. Vragen die daarbij worden uitgewerkt:
- Een aantal veiligheidsregio’s zamelt het afval gescheiden in, hoe implementeer je dat in jouw organisatie?
- Wat zijn de ervaringen met afvalscheiding en het meten/terugbrengen van de hoeveelheid afval?
- Wat kan er duurzamer aan drukwerk en papier, terrein en groen, blusmiddelen, post, catering en bloemen?
- Welke stappen kun je doorlopen om gedragsverandering bij collega’s te bewerkstelligen?
-
Werkgroep CO2-Prestatieladder
Meten is weten. Op basis daarvan kunnen we de grootste uitstoot verminderen. Een aantal veiligheidsregio’s is al gecertificeerd voor de CO2-prestatieladder. Zaken waar de werkgroep zich mee bezig houdt zijn:
- Wat zijn de ervaringen met het implementeren van een CO2-managementsysteem (zoals de prestatieladder)?
- Is het nodig om met elkaar te kiezen voor 1 methodiek als we willen benchmarken?
- Welke opleidingen zijn er voor het werken met en auditen van de CO2-prestatieladder?
- Is de milieubarometer een aanvullende tool of alternatief?
- Hoe kunnen we succeservaringen delen met andere veiligheidsregio’s?
- Hoe gaan we om met uitstoot van posten die in bezit zijn van derden?
-
Werkgroep Verduurzamen vastgoed
Verduurzamen van vastgoed is een breed onderwerp. Van het afstellen van installaties, tot het isoleren en het volledig klimaatneutraal maken van een pand. Waar is behoefte aan als het gaat om samenwerking? Dat zoekt deze werkgroep uit. Vragen die daarbij gesteld worden zijn:
- Wat doen veiligheidsregio’s om hun panden te verduurzamen?
- Welke best practices zijn er?
- Met welke aanpak is (snel) de meeste impact te bereiken?
- Voor welke subsidies komen VR’s in aanmerking m.b.t. verduurzamen van het vastgoed?