Op expeditie naar de toekomst op het brandweerevent 2023

Woensdagochtend, 10 uur. Met luid tromgeroffel wordt het jaarlijkse brandweerevent officieel afgetrapt. Dit jaar in het Autotron in Rosmalen, met ruim 800 enthousiaste bezoekers. Collega’s in (het nieuwe) uniform, afgewisseld met sponsoren en andere betrokkenen vullen de grote zaal tijdens het plenaire programma. Allen worden zij verwelkomd door dagvoorzitter Tanya Guyken en een viertal inspirerende sprekers die ons meenemen op expeditie naar de toekomst van de brandweer.

Veiligheid als gewoonte

Jack Mikkers, burgermeester van gemeente ’s Hertogenbosch en sinds kort ook portefeuillehouder brandweer in het Veiligheidsberaad, trapte het programma af. Hij heette de grote groep aanwezigen welkom in zijn eigen gemeente. Daarbij sprak hij vol trots over de rol die het brandweerkorps in het verleden én de toekomst inneemt in de levens van zijn gemeente en de rest van het land. “Het veiligheidsgevoel is voor veel Nederlanders een gewoonte. We betalen belasting en daarmee verwachten we dat we veilig zijn. Maar ik vind dat we ook stil moeten blijven staan bij onze mensen, die altijd klaar staan voor de ander. Wat ben ik trots op onze brandweerorganisaties!”

Wendbaar, ook in onze koude organisaties

Dat die trots terecht is, onderstreept ook Jolanda Trijselaar, vicevoorzitter van de Raad van Commandanten en Directeuren Veiligheidsregio (RCDV) en directeur/commandant van Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant. In haar toespraak nam ze het publiek mee in de grote ontwikkelingen van deze tijd, en het koersen en koesteren wat daarbij hoort. “We gaan op expeditie, dat is duidelijk. De tijden veranderen, en we moeten nieuwe werelden verkennen en meebewegen naar de toekomst toe. Maar tegelijkertijd moeten we dat wat goed is aan onze organisaties koesteren.”

Op deze expeditie naar de toekomst komen we kansen maar ook zeker uitdagingen tegen, stelt Jolanda. “We zijn als brandweerorganisatie wendbaar, zeker als het erop aankomt op straat. Maar kunnen we deze wendbaarheid ook toepassen op onze koude organisaties? Dat gaat de tijd uitwijzen, maar wij vanuit de RCDV gaan in ieder geval voorop als aanvoerders in deze ontwikkeling. Samen aan de slag om de grote opgaven, de grote werken, van de toekomst aan te pakken.”

Stappen zetten met de lerende mens als basis

Welke stappen we met elkaar moeten zetten om ons op een goede manier deze expeditie naar de toekomst te maken, werd de aanwezigen verteld door Désirée van Gorp. Als hoogleraar aan de Neyenrode Universiteit wist zij de zaal mee te nemen in de factoren waar je als veranderende organisatie mee te maken krijgt. “Het gaat daarbij steeds meer om het ‘waarom’ van ons werk, in plaats van alleen het ‘wat’. En laten jullie dat als brandweer nou al vrij duidelijk hebben. Dit in tegenstelling tot veel andere organisaties. Nu is het jullie uitdaging om dit nog beter uit te buiten.” Al de stappen die hierin gezet konden worden, zijn in sterke mate afhankelijk van de mensen binnen onze organisaties. “Die moet centraal staan en duurzaam ingezet worden. Dat betekent dat transformationeel leiderschap nodig is voor de weg naar de toekomst.” Het vertrouwen dat brandweercollega’s daar een weg in vinden met elkaar, had Desiree wel. Met een lach vertelde zij: ‘Door het enthousiasme dat ik bij jullie voel ben ik bijna zelf overtuigd dat ik ook maar vrijwilliger moet worden.’ Deze uitspraak werd door de zaal met luid geklap ontvangen.

Hand in hand met technologische ontwikkelingen

Futurist Peter Joosten sloot het ochtendprogramma af met een inspirerend verhaal en tips over waar we in de toekomst tegenaan gaan lopen, qua ontwikkelingen die we nu misschien nog niet overzien. Of beter nog, welke kansen er zijn om hand in hand met alle nieuwe technologische ontwikkelingen de expeditie succesvol af te leggen. “Als we dit met elkaar aan te weten grijpen. We zien onszelf in de toekomst als een vreemde, wat maakt dat we als mensen over het algemeen moeilijk beslissingen kunnen maken die ons helpen om toekomstbestendig te zijn. Je kunt moeilijk alle gevolgen overzien van ontwikkelingen of acties, maar als je daar ook maar een klein deel van kunt benutten dan kom je een heel eind.” Een aantal interactieve voorbeelden met ChatGPT en de ontwikkelingen rondom de mobiele telefoons. “De betrokkenheid en passie moet je volgens mij, zoals Jolanda ook zei, willen koesteren. Dat is jullie kracht. De kern blijft hetzelfde. En als je dan de technologie weet te gebruiken, zonder dat het een doel wordt op zich dan ben je op de goede expeditie naar de toekomst.”

Workshops en inspiratieplein

Na het plenaire programma gingen de aanwezigen uiteen om een kijkje te nemen bij sponsoren op het inspiratieplein. Daarnaast vonden er tijdens de middag een heel aantal workshops plaats, die zorgden voor verdieping op de (brandweer)onderwerpen van dit moment. Onderwerpen als natuurbranden, goed werkgeverschap, brandveilig beheer, brandweeronderwijs, nieuwe transportstromen en risicogericht werken kwamen voorbij in een viertal rondes van deelsessies. Voor ieder wat wils op het uitgebreide programma. Een succesvolle eerste dag van het brandweerevent.