Risico Index Natuurbranden

Op basis van een RIN kan voor een gebiedsgerichte aanpak verschillende keuzes worden gemaakt. Bijvoorbeeld voor het plaatsen van een extra bluswatervoorziening.

Doel

Het opleveren (is inmiddels gebeurd) en onderhouden van een geautomatiseerde landelijke dataset ‘RIN’ waardoor ook een uniforme werkwijze ontstaat en regionale risico’s aansluiten op elkaar. Met de RIN worden de risico’s van brand in natuurgebieden zichtbaar gemaakt. Het geeft inzicht op de kans dat een eenmaal ontstane natuurbrand zich ontwikkelt tot een onbeheersbare natuurbrand.

In 2003 is de Risico Index Natuurbranden ontwikkeld voor het Veluwemassief. In 2013 werd de RIN herijkt en toepasbaar gemaakt voor heel Nederland. De RIN geeft inzicht in de kans op het ontstaan van een onbeheersbare brand en op de mogelijke impact van een brand. In de RIN wordt gewerkt met een groot aantal parameters, gekoppeld aan scores.

Het opstellen en actueel houden van de RIN is zeer arbeidsintensief. Door de jaren heen kunnen aanzienlijke veranderingen binnen de natuurgebieden optreden. Inmiddels is er een webbased applicatie (met achterliggende database) beschikbaar, waardoor het eenvoudiger is om eenduidig het risico te bepalen. Er is een gebruikersgroep samengesteld die een aantal keren per jaar bijeen komt om ervaringen te delen en te kijken of er verbeteringen nodig zijn.

Hoe werkt een RIN?

Een RIN wordt opgesteld voor vakken van 1 km2 (o.b.v. landelijke RD-coördinaten). Binnen de RIN kennen we 18 parameters, zoals de vegetatie, aanwezigheid van bebouwing en mensen in het gebied, bereikbaarheid en opkomsttijden van brandweervoertuigen, die voor elk km-vak worden gewaardeerd. Deze parameters zijn verdeeld over deelkaarten. Door het raadplegen van de deelkaarten wordt inzicht gegeven over de kans op het ontstaan van een onbeheersbare natuurbrand en de impact ervan.

Bij een totaalscore van bijvoorbeeld 270 punten wordt dit geduid in een kleur groen. Bij een totaalscore van bijvoorbeeld 500 punten of meer wordt dit geduid in een kleur rood. De kans op het ontstaan van een onbeheersbare natuurbrand en het effect op de omgeving in het laatste km-vak is veel groter dan in een ‘groen vak’. Dit komt bijvoorbeeld door zeer brandbare vegetatie, onvoldoende bluswater, lange opkomsttijd van de brandweer, ontoegankelijk terrein, aanwezigheid van veel dagrecreanten (capaciteit eerst richten op ontruimen/redden, dan pas bestrijden).

Een RIN geeft inzicht over de gebiedsgebonden risico’s en speelt een belangrijke rol bij het creëren van het veiligheids- en risicobewustzijn ten aanzien van natuurbrand. Hierdoor wordt het eenvoudiger voor de betrokken partijen om gezamenlijk maatregelen te treffen.

Resultaten

Dit hebben we inmiddels opgeleverd:

• Het beperken van de handmatige invoer en scores van de RIN-parameters door automatisering van de invoer (zoals vegetatietypen).
• Aangepaste functionaliteit en webbases RIN-applicatie voor het tonen en gebruiken van de automatisch berekende RIN-factoren.
• Het verminderen van de afhankelijkheid van gebiedskennis en ‘expert judgement’.
• Richtlijn voor het opstellen en gebruik van de RIN, waardoor er uniformiteit ontstaat en resultaten van de regionale RIN vergelijkbaar zijn (zie handboek op deze pagina).
• Het vergroten van beschikbaarheid en toegankelijkheid van de RIN-data en -kaart voor andere geo-software, zoals het natuurbrandverspreidingsmodel en de Risicokaart.
• Input leveren voor les- en leerstof voor functionarissen Risicobeheersing.
• Opleveren van een implementatieplan inclusief een communicatieplan.