“AR is een technologie die digitale elementen over de echte wereld projecteert via een speciale bril”, zegt van Oorschot. “Je ziet zowel je fysieke omgeving als toegevoegde virtuele elementen in realtime. Tijdens de oefening zag ik bijvoorbeeld een brandweervoertuig en rookontwikkeling in een fysiek gebouw. Hoewel ik al bekend was met de mogelijkheden van AR, had ik het nog nooit zelf gebruikt. Aangezien ik naast OvD ook specialist vakbekwaamheid ben, was ik benieuwd of AR echt meerwaarde heeft voor onze oefeningen. Ik kon het ook mooi vergelijken met een realistisch geënsceneerde OvD-oefening die ik drie weken eerder had gedaan.”
Het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid (NIPV) voert een experiment uit met de Apple Vision Pro, een Augmented Reality (AR)-bril, als vernieuwende onderwijsmethode. Dit proefproject richt zich specifiek op de mogelijke toepassingen van AR binnen het NIPV-onderwijs en is een eerste verkenning. Het doel is om te onderzoeken hoe deze technologie kan bijdragen aan het verbeteren van training en leerprocessen.
“Een praktijkoefening organiseren kost veel tijd en middelen. Je bent afhankelijk van beschikbare oefenobjecten en voertuigen, en een draaiende brandweerauto brengt zowel kosten als milieubelasting met zich mee. Daarnaast wordt er vaak gebruikgemaakt van oefenrook of echte vlammen om de scenario’s zo realistisch mogelijk te maken. Voor de oefenleider betekent dit de hele dag rook inademen en blootgesteld worden aan gassen. AR zou hier een oplossing voor kunnen bieden. Met een AR-bril kunnen we realistische scenario’s simuleren zonder fysieke belasting en milieuschade.”
“De grote vraag voor mij was: hoe ‘echt’ voelt AR aan? Vergeleken met bestaande systemen is deze nieuwe vorm van AR veel realistischer. Tijdens het NIPV-experiment merkte ik dat je niet in een volledig gesimuleerde wereld staat, zoals bij Virtual Reality (VR), maar juist in je eigen fysieke omgeving met digitale toevoegingen. Je ziet echte bomen, gebouwen en voertuigen, maar ook de gesimuleerde objecten. Dat het overtuigend is, merkte ik aan mijn eigen reactie: op een gegeven moment dacht mijn brein dat de virtuele tankautospuit echt was en leunde ik er tegenaan. Natuurlijk viel ik om, want de auto was er helemaal niet. Heel vreemd, maar juist een bewijs van de kracht van AR.”
“Het grootste voordeel van AR boven VR is dat je in je eigen omgeving blijft kijken. Bij VR wordt alles gesimuleerd, wat handig is voor trainingen waarbij je veel handelingen moet uitvoeren, zoals het leren bedienen van een nieuwe brandweerauto of het trainen van motorische vaardigheden. Voor dynamische incidentoefeningen lijkt AR mij echter een betere keuze.”
“AR zou een belangrijke rol kunnen spelen in oefeningen gericht op beeldvorming en besluitvorming, waarbij de dynamiek van het incident van groot belang is. Officieren van Dienst (OvD’s), Hoofd Officieren van Dienst (HOvD’s) en bevelvoerders moeten inschatten hoe een brand zich ontwikkelt, wanneer er opgeschaald moet worden en of er extra eenheden nodig zijn. Ook in de opleiding van de Adviseur gevaarlijke stoffen (AGS) kan AR waardevol zijn, omdat beeldvorming daar een cruciale rol speelt.
Ik pleit er zeker niet voor om fysieke oefencentra te vervangen, maar dit NIPV-experiment toont voor mij wel aan dat AR een krachtige aanvulling zou kunnen zijn op het brandweeronderwijs. Afhankelijk van het scenario hoop ik dat we AR in de toekomst structureel gaan gebruiken.”
