Toolbox Psychosociale Ondersteuning voor veiligheidsregio’s opgeleverd

Nationaal Psychotrauma Instituut ARQ heeft, in opdracht van de veiligheidsregio’s, de toolbox ‘Psychosociale Ondersteuning voor veiligheidsregio’s’ ontwikkeld, met praktische handvatten voor adequate psychosociale ondersteuning aan (crisis)medewerkers. De bedoeling is om hiermee klachten en uitval op zowel korte als lange termijn te voorkomen of te beperken. De toolbox is vandaag tijdens de vergadering van de Raad van Commandanten en Directeuren Veiligheidsregio gepresenteerd en is binnenkort beschikbaar voor gebruik.

Procesboom

De toolbox ‘Psychosociale ondersteuning voor Veiligheidsregio’s’ richt zich op verschillende zaken die nodig zijn in de ondersteuning van medewerkers die door hun werk met schokkende situaties te maken krijgen en sluit aan bij de Richtlijn Psychosociale Ondersteuning Geüniformeerden. Belangrijk zijn: de voorbereiding op ingrijpende gebeurtenissen, collegiale ondersteuning, het signaleren en monitoren van de klachten die iemand heeft en uiteindelijk de inzet van professionele hulpverlening.

De toolbox geeft richtlijnen en handvatten gericht op het goed opvangen en voorkomen van klachten en uitval. Daarbij is ook aandacht voor klachten die zich later openbaren, of klachten die ontstaan als gevolg van een stapeling van stress en / of langdurige belasting. De procesboom die is opgenomen in de toolbox helpt leidinggevenden en HR-medewerkers om te weten aan welke voorwaarden moet worden voldaan binnen de organisatie voor goede psychosociale ondersteuning en welke acties op welk moment ondernomen kunnen worden. Het interactieve karakter van de procesboom maakt, dat elke veiligheidsregio die op haar eigen manier kan toepassen, rekening houdend met de regionale context en specifieke behoeften.

Werkgroep

Sinds de zomer van 2023 heeft een werkgroep met vertegenwoordigers vanuit de veiligheidsregio’s, in opdracht van de Raad van Commandanten en Directeuren en onder leiding van ARQ (Nationaal Psychotrauma Instituut) gewerkt aan deze toolbox ‘Psychosociale Ondersteuning van Veiligheidsregio’s’. De aanleiding was een groeiende behoefte aan een gemeenschappelijke en wetenschappelijk onderbouwde basis voor de ondersteuning van medewerkers met psychosociale klachten en om deze zoveel als mogelijk tijdig te signaleren en te voorkomen. De samenstelling van de werkgroep bestond uit psychologen, medewerkers Team Collegiale Ondersteuning en veiligheidskundigen, die vanwege hun functie in hun eigen veiligheidsregio goed zicht hebben op de behoefte aan psychosociale ondersteuning.

Achtergrond

Nederland is verdeeld in 25 veiligheidsregio’s. Iedere veiligheidsregio zet zich in voor de veiligheid van de inwoners en bezoekers van dat gebied. Veiligheidsregio’s zijn onder meer verantwoordelijk voor de brandweerzorg. Ook organiseren zij rampenbestrijding, crisisbeheersing en geneeskundige hulpverlening in de regio (GHOR). In een aantal veiligheidsregio’s worden ook ambulancezorg en meldkamerzorg verleend. Door de aard van die taken is het werk van een aantal medewerkers, zoals crisisfunctionarissen, meldkamer-, brandweer- en ambulancepersoneel mogelijk mentaal belastend. In de Arbowet staat dat de werkgever beleid moet voeren om psychosociale arbeidsbelasting (PSA) te voorkomen of te beperken. De toolbox ‘Psychochosociale Ondersteuning voor Veiligheidsregio’s’ past in dat beleid.