Binnen ons werk worden we steeds vaker geconfronteerd met de gevolgen van klimaatverandering. Zoals wateroverlast als gevolg van extreme regenval en meer natuurbranden als gevolg van aanhoudende periodes van droogte en warmte. Daarom is klimaatverandering onlosmakelijk verbonden met de brandweer en dus de veiligheidsregio’s.
Zoals Tijs van Lieshout, voorzitter van de RCDV, al aangaf in zijn column van de herfsteditie van de brandweerkrant: “We staan voor de (klimaat)veiligheid in ons land en dat begint wat mij betreft bij onze eigen organisaties. In ons vak is preventie altijd al een belangrijke factor. Voorkomen is beter dan genezen. Laten we die gedachtegang dan ook toepassen op onze eigen bedrijfsvoering, door kritisch te kijken naar onze eigen voetafdruk. Door de toekomst mee te laten tellen in al onze beslissingen en écht duurzame stappen te zetten. Door zo een bijdrage te leveren aan het tegengaan van de klimaatverandering, of het in ieder geval niet erger te maken.”
Om de veiligheidsregio’s te verduurzamen is de landelijke duurzaamheidsagenda veiligheidsregio’s opgesteld. Het is een strategische ambitie op duurzaamheid, die afgeleid is van de landelijke duurzaamheidsdoelen van de Rijksoverheid. Met deze duurzaamheidsagenda wordt een belangrijke basis gelegd voor een efficiënte en effectieve samenwerking tussen veiligheidsregio’s op het gebied van duurzaamheid. Zo worden ambities gesteld voor 2050, maar ook voor de korte termijn. Een doelstelling voor 2025 is bijvoorbeeld om de CO2-uitstoot van de veiligheidsregio’s samen inzichtelijk te maken.
De duurzaamheidsagenda geeft dus doelstellingen weer voor de korte en lange termijn. Het geeft aan wát alle veiligheidsregio’s gaan doen de komende jaren. Hóe ze dat gaan doen, dat is aan de veiligheidsregio’s zelf. Ook worden in de agenda de speerpunten toegelicht die als uitgangspunt voor de uitvoering dienen. En de randvoorwaarden die aangeven wat minimaal nodig is om de gestelde ambitie te bereiken.
Wat je van de duurzaamheidsagenda gaat merken hangt af van de regio waarin je werkt. Wel is het zo dat de vier duurzaamheidsthema’s overal hetzelfde zijn, namelijk: klimaat, milieu, circulair en mens. Hoe kunnen de Veiligheidsregio’s hieraan bijdragen? Door bijvoorbeeld gebruik te maken van virtual reality bij realistisch oefenen of de inzet van emissieloze voertuigen zoals elektrische of waterstofvoertuigen (thema klimaat). Of het vergroenen van het buitenterrein van kazernes of aanleggen van groene daken (thema milieu). Deze en andere voorbeelden vind je allemaal in de duurzaamheidsagenda.
Duurzaamheid is natuurlijk niet nieuw. Binnen de brandweer en veiligheidsregio’s zijn de afgelopen jaren al initiatieven genomen om te verduurzamen. Voorbeelden hiervan vind je bijvoorbeeld in de duurzaamheidsspecial van het blad Brand en Brandweer (2022) of in het artikel ‘Kazerne Dirk weer terug op oude stek’.
Om de verduurzaming van de veiligheidsregio’s te ondersteunen en de samenwerking op dat gebied te bevorderen, is de Kerngroep Duurzaamheid opgericht. De Kerngroep laat zich adviseren over aankomende wet- en regelgeving op het gebied van duurzaamheid en communiceert hierover zodat veiligheidsregio’s zich hierop voor kunnen bereiden, al dan niet gezamenlijk. Daarnaast faciliteert de Kerngroep door het aanreiken van ondersteunende middelen zoals een stappenplan voor de vertaling van de landelijke duurzaamheidsambities naar een regionaal actieplan.
Ook zal de Kerngroep regelmatig oproepen doen voor samenwerking in werkgroepen. Het doel van werkgroepen is om gezamenlijk kennis te ontwikkelen en te delen met alle veiligheidsregio’s. In elke werkgroep zitten altijd één of twee kartrekkers die de voortgang bewaken en de stand van zaken terugkoppelen aan de Kerngroep Duurzaamheid. Op die manier blijft samenhang tussen de werkgroepen en met de landelijke duurzaamheidsagenda geborgd.
Bij landelijke projecten neemt de Kerngroep Duurzaamheid het initiatief om samen te werken of een onderwerp op te pakken dat van belang is voor alle veiligheidsregio’s, waarbij kennisdeling altijd het doel is. Kennis waarmee veiligheidsregio’s zelf of in werkgroepen mee aan de slag kunnen.
Wil je meer weten over dit onderwerp? Neem dan contact op met een van de kerngroepleden:
Bezoek de pagina Landelijke duurzaamheidsagenda veiligheidsregio’s
