Het nieuwe rapport Natuurbrandsignaal ‘23 van NIPV en kennisinstituten KNMI, Wageningen University & Research (WUR), Vrije Universiteit (VU) en Deltares benadrukt dat natuurbranden steeds moeilijker te blussen zijn, waardoor er gezocht moet worden naar andere oplossingen. Om de gevolgen van natuurbranden te beperken en de gevaren te verminderen is het nodig dat het voorkomen en bestrijden van natuurbranden structureel onderdeel wordt van het systeem van brandweerzorg, stellen de onderzoekers.
‘We mogen ervan uitgaan dat we meer te maken krijgen met impactvolle natuurbranden, ook buiten de klassieke grote natuurgebieden.’
Anton Slofstra sluit zich als portefeuillehouder natuurbrandbeheersing hierbij aan: ‘Ons brandweersysteem is nog vooral gericht op het voorkomen, beperken en bestrijden van branden in gebouwen. We mogen ervan uitgaan dat we meer te maken krijgen met impactvolle natuurbranden, ook buiten de klassieke grote natuurgebieden. Dat betekent dat we onze organisaties daarop toe moeten rusten. Op het gebied van kennis en opleiding, maar ook in onze capaciteit en materieel. Daarin zijn wij als brandweer ook aan zet.’
Het versterken van de bluskracht van de brandweer voor natuurbranden is alleen niet voldoende. Onderzoeker Hans Hazebroek (NIPV) vertelt: ‘Mensen zullen vaker moeten vluchten, er zal vaker directe en indirecte schade en uitval van vitale infrastructuur zijn en er zal vaker onherstelbare schade aan flora en fauna ontstaan. Daarnaast zal de gezondheid van mensen vaker bedreigd worden. Dat geldt niet alleen voor mensen die zich in of rond natuurgebieden bevinden, maar ook voor de brandweer die onder zwaardere omstandigheden moet werken.’ De onderzoekers stellen dat het risico van en de impact van natuurbranden moeten worden meegewogen bij de inrichting van het Nederlandse landschap.
‘Alleen door in te zetten op onderzoek, preventie en slimme landschapsinrichting kunnen we natuurbranden de baas blijven.’
‘Als we hier bij de inrichting van natuur te weinig rekening mee houden, wordt het blussen van branden steeds moeilijker’, reageert Anton hierop. ‘We maken in Nederland intensief gebruik van de natuur. Je vindt er bijvoorbeeld campings, woningen en spoorwegen. De natuur heeft in Nederland een duidelijk maatschappelijke functie. Daarin is natuurbrand een risico dat we mee moeten wegen en waar we ons als samenleving op moeten voorbereiden. Alleen door ook in te zetten op onderzoek, preventie en slimme landschapsinrichting kunnen we natuurbranden de baas blijven.’
Maatregelen die genomen moeten worden kosten tijd om de gewenste effecten te behalen. Denk daarbij aan meer verschillende bomen en planten, minder bebouwing in gebieden waar de risico’s hoger zijn of het aanbrengen van stoplijnen in de natuur die de brand beheersbaar houden. Anton: ‘Ik ben blij om te zien dat er beweging zit in dit onderwerp. Dat we er samen beter bewust van zijn dat hier nu actie nodig is. Maar we zijn er nog niet, nu is het een kwestie van samen doorpakken en verantwoordelijkheid pakken. Binnen de brandweerorganisatie, maar zeker ook daarbuiten met alle spelers op dit dossier onder aanvoering van het Rijk. Het is echt een onderwerp dat ons allemaal raakt.’
